RESTAURATIE EN MODIFICATIE VAN YAESU FT-757GX EN FC-757AT

Click on flag

 30-nov-2014 In FC-757AT batterij CR-2025 vervangen door type CR-123

YAESU FT-757GX ("Mark 1")

FT-757GX

INLEIDING

In dit artikel worden alleen zaken belicht die mij opvielen tijdens respectievelijk het restaureren,  afregelen en werken met de set.

Op Internet is genoeg informatie te vinden over deze FT-757GX; een oudere versie van YAESU, ook wel Mark 1 genoemd met voor de MODE een zes standen schakelaar.  Bij het nieuwere model zit op die plek de (fig») MIC/DRIVE regelaar en heeft een elektronische mode schakelaar.

Behalve LSB, USB EN CW werken ook AM en FM mode goed, er is een elektronische keyer, CW filter, 10 geheugens, twee VFO's, shift mode en een regelbare RF versterking. Vaak weet men niet om te aan met een juist gebruik van RF-gain. Bij het luisteren naar een station draait men de versterking zodanig terug, dat het nog goed verstaanbaar is en als het te zacht klinkt, wordt dat met volumeknop bijgeregeld. Op deze manier vermindert de sterkte van alle ongewenste signalen onder of boven het gewenste station. Het kan nog geoptimaliseerd kan worden door met SHIFT en WIDTH te "spelen".

Veel mogelijkheden aan de achterkant.

Aan de achterkant zijn nog veel andere instel of aansluitmogelijkheden. Verder zijn er regelingen die vaak ontbreken bij duurdere radio’s zoals de eerder genoemde RF-gain, SHIFT, WIDTH en NB. Gecombineerd met een gekoppelde AGC, kan men met de juiste bediening van deze organen, een zwak of gestoord station uit een brij van signalen verstaanbaar krijgen. Men kan dus met alle vermelde mogelijklheden de ontvangstkwaliteit grotendeels "afstemmen" op het tegenstationom om een rustige ontvangst te verkrijgen, dat normaal gesproken met veel andere sets onmogelijk of moeilijk te bereiken is. Bij veel soorten storing boven een bepaald stoorniveau werkt de regelbare noise blanker goed, zonder dat het de modulatie van het ontvangen station nadelig beïnvloedt.

Als het deksel en tevens koelblok te warm wordt, gaat bij het zenden de ingebouwde ventilator aan. Met een druppel olie als hernieuwde smering draait het dan zonder hinderlijk te worden.

Kortom een oud model transceiver dat nog goed met zijn tijd mee kan en niet onderdoet voor veel modernere sets.

Het schijnt dat deze transceiver een slechte naam heeft en ik vraag mij af waarom? Een veel gehoorde klacht is dat de ontvanger teveel ruist. Inderdaad als de voorversterker aan staat, maar dat is alleen nodig als men mobiel is en met een korte verticale antenne werkt.  Gebruik geen voorversterker met een “gewone” buitenantenne (bij voorbeeld een dipool). Koppel als proef de antenne af en draai de volume regelaar op maximum. Teveel ruis, nee want u wordt niet horendol. Zet de volumeknop terug op de gebruikelijke stand, koppel de antenne weer aan en luister op de 10 m band. De ruis neemt toe; de eigen ruis van de ontvanger is dus lager dan de bandruis en dan is de ontvanger zonder voorversterker gevoelig genoeg!

Verder heeft men het over ongeveer 200 Hz drift van de VFO nadat de set ingschakeld is. Deze gerestaureerde transceiver blijft stabiel en drift bij mij niet.

DUBBEL ZIJBAND CLIPPER/PROCESSOR

De («fig) ingebouwde AF speech processor vond ik niet goed, want er trad teveel vervorming op. Het is ook een eenvoudig systeem: één transistor als versterker en in het collectorcircuit twee antiparallel geschakelde germanium diodes als begrenzer. De nieuwere FT-757GXII heeft een RF speech processor.

Een HF clipper (RF speech processor) werkt beter met minder vervorming. Met succes werden door mij dubbel zijband (DSB) begrenzers in Kenwood TS-50 en andere sets ingebouwd. Daarom werd in het schema gezocht of deze methode zonder veel "breekwerk" aangebracht kon worden. In het zendgedeelte van de RF UNIT was het meest geschikte punt de bufferversterker Q40 (2SK120) direct voor het kristalfilter.

De («fig) drain van Q40 is belast met IF transformator T20 en weerstand R184 (10k). Met 2 × 1N4148 antiparallel geschakelde diodes over kring T20 wordt, bij voldoende sturing,  het middenfrequent signaal begrensd.  Het daarop volgende kristalfilter zorgt ervoor dat ongewenste produkten onderdrukt worden. Het signaal in de drain bleek van voldoende sterkte om een redelijke effectieve begrenzing te verkrijgen. Het  werd nog beter als  de dempende weerstand R184 verwijderd werd. Hier werd dat gedaan door aan de bovenkant  één poot door te knippen. Demping vindt nog steeds plaats wanneer de diodes over gaan tot begrenzen. Het resultaat van dit eenvoudige systeem is niet spectaculair, maar werkt beter dan de originele AF processor. Bovendien heeft men bijna nooit in de gaten dat er een clipper in het geding is, zodat het permanent ingeschakeld kan blijven. De drukknop voor de processor kan eventueel voor iets anders gebruikt worden en de mate van begrenzing regelt men met de MIC volumeknop. 

Op een scoop kan men in de  SSB mode vaststellen dat de "kerstboompjes" («fig) met deze DSB clipper veel voller zijn. Hetgeen betekent dat het gemiddelde uitgezonden vermogen toegenomen is. Een voordeel is ook dat hoe hard u ook in de microfoon blèrt (fig»), de eindtrap nooit overstuurt raakt en alleen de modulatie er niet mooier op wordt. Montage kan aan de printsporenkant, maar als u een vaste hand heeft, kan het ook sneller aan de componentzijde. Mijn methode was solderen tussen de onderkant van weerstand R185 en boven aan de afgeknipte poot van weerstand R184. Het een en ander is zo goed mogelijk weergegeven met de afgebeelde tekening en foto.

Behalve T20 is het beter om alle TX IF transformers T20, T21, T23, T24 en T25 opnieuw af te regelen zoals dat in de manual voorgeschreven is. Het is een fluitje van een cent en er is geen speciale meetapparatuur voor nodig.

Meer versterking srterking is  mogelijk door de  schuifschakelaar in de hoek op de LOCAL Unit print achter de microfooningang in de stand te zetten zoals dat op de foto is ingesteld.

RESTAURATIE

In het verleden had ik twee gedeeltelijk defecte eindtrappen van iemand overgenomen, voornamelijk om de power transistors als reserve voor iets anders te hebben. Het spul lag al jaren ongebruikt in mijn junkbox. Onlangs kreeg ik uit een nalatenschap twee gestripte FT-757GX transceivers met de vraag: "Heb je er iets aan en kan je er wat mee, anders verdwijnt het in de afvalcontainer". Beide sets waren aan boord van een schip overspoeld met zeewater en daardoor behoorlijk aangetast, daarna uit elkaar gehaald en ontdaan van diverse knoppen en componenten. Verder waren van veel stekkerverbindingen de draden doorgeknipt. Printen met hun componenten zagen er wat smoezelig uit, maar bleken na een schoonmaakbeurt grotendeels in goede staat te zijn. Normaal gesproken doe ik met apparaten in een dergelijke toestand niets en wordt het alleen bewaard voor reserve onderdelen. Omdat ik nog niet te maken heb gehad met een FT-757GX, werd uit nieuwschierigheid toch een poging gedaan om van het schroot iets te maken. Na veel "passen en meten" is het ten slotte gelukt om een goed werkende transceiver in elkaar te sleutelen. De overblijfselen (fig») worden bewaard als "spare parts", want je weet maar nooit!

BATTERIJ CR1/3N-P

Links de nieuwe batterij Sanyo-FDK CR1/3-T1 en rechts de lege plaats waar de oude batterij gezeten heeft op de LOCAL Unit, de print aan de bovenkant.

Bij velen zal geheugenbatterij CR-1/3N-P inmiddels aan vervanging toe zijn. Dat is te merken als na het inschakelen van de set het display op de 40 m band begint met 7.000.0 MHz. De 3 Volt cel is met twee lippen op de LOCAL UNIT gesoldeerd, maar om aan de sporenzijde te komen, moet de hele print opgelicht worden. Dat is een hele operatie, gelukkig kan het  anders. Met een platte schroevendraaien heb ik, door tussen puntgelaste lip en batterij te wrikken, de twee lippen los gekregen en de batterij kunnen verwijderen. Daarna kon (fig») vervanger type Sanyo-FDK CR1/3N-T1 aan de opstaande lippen gesoldeerd worden.

De lokale "Handyman" had zoals gewoonlijk net niet het type batterij dat ik nodig had in zijn voorraad. Het kon wel besteld worden. U weet hoe dat gaat; een weekje erop wachten, daarna met de auto naar het winkelcentrum, in een betaalgarage parkeren en naar de shop wandelen. Op Internet bleek het sneller te gaan. Betalen met Ideal, geen portokosten en de volgende dag goed verpakt in de bus. Ik heb geen speciale band met de leverancier, maar als u het wilt weten: batterijenhuis.nl.

GLOEILAMP ALS ZEKERING.

Als de ontvanger het plotseling niet meer goed doet, controleer dan of op de RF UNIT de als beveiliging werkende gloeilamp tussen antenne ingang en ontvanger soms doorgepiept is. Bij één («fig) van de sloopsets zag ik dat een vorige eigenaar het lampje al eens vervangen had. Het voldeed, dus heb ik het maar zo gelaten.

Overigens elke 8 V/100 mA lamp kan in de plaats komen van het originele type.

In de vorige eeuw (!) heb ik een zeevarende zendamateur die met een andere set werkte, via de radio geholpen met zijn defecte ontvanger. Het bleek dat ook dat type van YAESU beveiligd was met een lamp. Het stond in een schema dat ik toevallig in mijn archief had. Door een voorlopige doorverbinding in plaats van de lamp, kon hij toch met de set aan het amateurverkeer deelnemen. 

 FREQUENTIEBEREIK

Frequentiebereik vergroten met schuifschakelaar S03. Q03 PNP transistor 2SA733AQ werd op de DISPLAY Unit door een BC557 vervangen .

Het frequentiebereik kan uitgebreid worden tot 1.5 MHz - 30MHz door een schakelaar op de DISPLAY UNIT op "OFF" te zetten. De afgebeelde foto zegt meer dan een uitgebreide beschrijving over de plaats van de schuifschakelaar.

Van PNP transistor Q03 (2SA733AQ) linksboven was  een poot afgebroken, zodat reparatie vrijwel onmogelijk was. Een BC557 bleek een goede vervanger te zijn.  De aansluitingen zijn anders dan van de originele transistor!

 OUPUT REGELEN MET SSB

RF Unit, de print aan de onderkant.

Met de DRIVE knop kan niet alleen met AM en FM de ouput ingesteld worden, maar ook met SSB. Daarvoor moet men op de RF UNIT weerstand R179 (10k) tussen Q38 en Q39 doorknippen. Het is wel zo dat voor elke band en mode de instelling voor een bepaald zendvermogen niet hetzelfde is. Let daar op als u met verschillende zendvermogens aan de gang gaat!

De eindtrap kan meer dan 100 W leveren en vooral in de CB wereld is men geneigd om er meer uit te persen. Dat zal wel de reden zijn dat zo'n eindversterker de geest geeft bij een eindeloos FM QSO of met een te hoge SWR van een antennesysteem. Voor een langdurig leven is het aan te bevelen om de output op 100 W te fixeren. Bij de restauratie is het  meerdere keren voorgekomen dat de 100 W set onbedoeld zonder belasting aangestuurd werd en mede door een SWR beveiliging heeft de eindtrap het steeds overleefd.

AFREGEL PROCEDURE

Belangrijk bij oudere sets is dat men alle stekkerverbindingen en coaxpluggen verbreekt, schoon maakt en weer verbindt. Als extra maatregel breng ik met een penseel eerst een vleugje speciale kontaktolie of kontaktvet aan. Mijn ervaring is dat daarmee toekomstige kontaktproblemen grotendeels voorkomen worden.

De "ALIGNMENT" procedure kunt U vinden door TECHNICAL SUPPLEMENT of SERVICE MANUAL van Internet te downloaden.

Als er weinig met uw set gerommeld is, kan het afregelen vaak beperkt worden tot:

Op Internet wordt gesproken over slechte trimmers en geadviseerd om ze te vervangen door types van een betere kwaliteit, maar bij deze restauratie werkten alle trimmers naar behoren.

Bij onderwerp (of stap) H. Carrier Point van LOCAL Unit staat dat de frequentieteller op J2008 aangesoten moet worden. De meting kan men gemakkelijker doen door testpunt TP2001 te gebruiken.

Voor de CW mode moet trimmer TC2004 afgeregeld worden op 8215.900 kHz; een fout in de manual het moet 8216.600 kHz zijn! De volgorde van stap H en I moet, in tegenstelling tot de manual, verwisseld worden. Dus eerst stap I. BFO Frequency en dan stap H. Carrier Point.

Overigens als u LSB, CW en SSB afregelt, laat dan de SHIFT knop op de frontplaat steeds in de middenstand (12 uur) staan. Lukt het niet om de verouderde kristallen op frequentie te brengen, draai dan in de LSB mode aan de SHIFT om de juiste frequentie te verkrijgen en laat dan de knop met rust en regel dan de desbetreffende trimmers af in de USB en CW mode. Hetzelfde kan ook helpen als u de procedure start met USB in plaats van LSB.

Later kan met stap IF Shift Zero Point Set en VR2007 de SHIFT knop weer op 12 uur geregeld worden. Als dat nog niet helpt om de oscillators op de juiste frequenties te krijgen, regel dan USB en CW een beetje bij met VR2007 en herhaal dan stap I en H.

Het is daarna mogelijk dat ruis bij SSB en USB in middenstand van de SHIFT knop niet meer hetzelfde klinken. Door draaien aan de knop zoekt men evenwicht en dan wordt de knop verwijderd en weer teruggeplaatst, maar met het streepje in de 12 uur stand.

Lukt het dan nog niet, dan monteert men bij de kristaloscillators extra capaciteiten of dienen de kristallen vervangen te worden.

Nadat alles afgeregeld is zoals dat in "ALIGNMENT" staat, kan het voorkomen dat het display een paar honderd Hertz te veel of te weinig aangeeft. Dat kan gecorrigeerd worden door voorzichtig aan trimmer TC2006 te draaien.

LIPPEN HERSTELLEN

Nokken weggeslepen, daarna soldeerogen gelijmd en ten slotte de kast met zwarte hamerslag gespoten. Daarvoor een spuitbus gebruikt.

De lippen van de bovenkant (= koelblok) waren bij een aantal exemplaren afgebroken. Bij wijze van experiment heb ik dat, naar later bleek, met succes kunnen repareren.  Daarvoor werden stevige messing soldeerlippen gebruikt. Om plaats te maken werd eerst de overgebleven nok weggeslepen en daarna de lip met twee componenten lijm erop bevestigd.

Neem wel de lange uithardingstijd van de lijm in acht!

De lijm was het type KOMBI POWER van BISON. Dat is een zeer sterke lijmsoort dat ook bestand is tegen minstens 100°C. Jaren geleden heb ik een defect kunststof deksel voor het onthardingszout in een afwasmachine met deze lijm  gerepareerd.

De machine is daarna nog zeker 10 jaar dagelijks gebruikt waarbij de reparatie steeds stand gehouden heeft! Sindsdien wordt de lijm door mij bij vrijwel elke voorkomende klus toegepast.

 FC-757AT

Van de twee defecte FC-757AT antennetuners die ik kreeg, bleek bij de eerste een fout te zitten in de SWR meting en de platen van de twee variabele condensators vertoonden ingebrande plekken door vonkoverslag. Bij de tweede tuner waren van een schakeldek (fig») een paar contacten wegggebrand.  Verder waren printen van de CPU UNIT verschillend en respectievelijk genummerd met "1" en "2". Beide kasten waren aan de buitenkant behoorlijk verroest. Uit de twee apparaten werd een goed werkend exemplaar samengesteld en de kast vervraaid met zwarte hamerslag spray.

FT-757GX(II)  FC-757AT KABEL

Kabel T9101292 wordt op verzoek door Crispino I5XWW nagemaakt en geleverd.

Als men in het bezit is van automatische antenne tuner FC-757AT dan is kabel T 9101292 nodig voor besturing door een FT-757GX/FT-757GXII. Bij velen met een 2dehands FC-757AT ontbreekt de kabel. Op forums wordt er ook regelmatig naar gevraagd. Gelukkig vond ik na lang zoeken welkome informatie op een Spaanse site. Italiaan I5XWW maakt op verzoek allerlei kabels of heeft het van bekende amateur apparaten al in voorraad. Zijn webpagina is http://xoomer.virgilio.it/i5xww/

CR-2025 BATTERIJ VERVANGEN

Knoopcel CR-2025 vervangen door fotobatterij CR-123 en deze met kabelbinders bevestigd aan een verticale steun voor de CPU UNIT.

Backup batterij CR-2025 zal na verloop van tijd vervangen moeten worden. In mijn woonplaats is het originele type met soldeerlippen niet te verkrijgen, wel een meer gangbare en grotere fotobatterij CR-123. Om zo weinig mogelijk aan de printsporen te solderen, werden met een Dremel slijpschijf de aansluitingen van de knoopcel doorgeslepen. De overgebleven opstaande lippen zijn dan geschikt om met twee verlengdraden de fotobatterij aan te sluiten. Er is plaats onder de CPU UNIT en met twee kabelbinders kan het stevig aan een verticale steun vastgemaakt worden.