TIPS VOOR HET SOLDEREN

INLEIDING

Diverse keren mij werd gevraagd waarmee en hoe hier (fig») dikkere draden of strips "gladjes" met een soldeerbout afgewerkt worden en hoe het komt dat printplaten er zo "netjes" uitzien. Bij het solderen is het van belang om een soldeerbout te gebruiken van niet te kleine capaciteit. Het opwarmen van het soldeerpunt doet er dan te lang over om het smeltpunt te bereiken en kleinere componenten ondervinden daar schade van. Zo'n soldeerlas ziet er later dan niet glad uit, is dof en vaak ook brokkelig zodat het op een maanlandschap lijkt.

KOLOFONIUM VLOEIMIDDEL

Links: Kolofonium, ernaast hars in een doosje voor een viool. Rechts: het uiterlijk na veelvuldig gebruik bij het solderen.

Tijdens het solderen maar vooral ook bij het désolderen voeg ik extra vloeimiddel toe dat bestaat uit zuivere hars of kolofonium. Dat zit ook in de bekende harskern soldeer. Deze zuivere vorm was vroeger bij drogisten te koop voor het ontharen, maar tegenwoordig is dat bijna niet meer in de schappen te vinden. Musici zoals violisten of cellisten gebruiken het om hun strijkstok te behandelen. Er worden dan toevoegingen gedaan om een bepaalde stroefheid te verkrijgen waardoor het instrument een andere of juiste klank krijgt.  Van deze "onzuiverheid" heb ik bij het solderen nooit enige nadeel ondervonden. Een bezoek aan een muziekwinkel (via internet) is voor u de aangewezen weg om aan het goedje te komen.

Na het solderen verwijder ik de harsresten met behulp van een kwastje of doekje dat verzadigd is met thinner. Bij het reinigen van een printplaat wordt met de koperzijde naar onderen het geheel boven een bak gehouden en met een tandenborstel en thinner de printsporen bewerkt om overtollige hars te verwijderen. Door deze behandeling ziet zo'n printplaat er als nieuw uit en is het vrijwel niet meer te zien dat u eraan gesoldeerd heeft.

Voor het solderen van SMD componenten los ik het hars op in thinner of alcohol. Met een penseel wordt het op de te solderen plaats aangebracht.

SOLDEREN VAN LITZE OF EMAILLE DRAAD

Voor het solderen van met emaille geïsoleerd draad worden allerlei methoden en middeltjes aanbevolen. Het gemakkelijkste gaat het met zinkdichloride (ZnCl2) dat ik jaren geleden bij een apotheek haalde. Voor decennia heeft men maar een paar cc («fig) nodig en het flesje met inhoud is hier al minstens 30 jaar in gebruik. Litze draadjes etc. in de vloeistof dopen en tegen een soldeerbout met tin houden. De bewerking eventueel nog een paar keer over doen. De schilvers vliegen eraf en het draad wordt vertind, daarna schoon maken met water.

SODEERBOUT

Voor het solderen gebruik ik een Weller type, dat ook bij mij heeft bewezen tientallen jaren mee te gaan, zie ook: Weller TCP. Het zwaardere werk wordt gedaan met de hierboven afgebeelde soldeerbout. In de praktijk wordt de punt van dit type vaak te heet waardoor koper langzamerhand "verdwijnt" en het uiteinde steeds dunner wordt. Daarom wordt het vermogen naar behoefte gereduceerd met een diode of zelfgemaakte lichtdimmer. Ook tijdens een langere stand-by periode wordt dat gedaan om de punt te sparen. Dat met de diode is een oude truc, door het in serie schakelen of kortsluiten regelt men op eenvoudige en goedkope wijze het vermogen. Met mijn soldeerbout kunnen zelfs met de diode permanent in serie veel projecten goed gesoldeerd worden.