HOE BREED MAG DE ZWAAI MET FM ZIJN?

FREQUENTIE-ZWAAI EN MODULATIE-INDEX

Het is mij opgevallen dat er nogal verdeeldheid heerst over de bandbreedte en zwaai (deviatie ) dat een FM signaal op de amateur banden mag hebben. Het frequentiespectrum en de bandbreedte van een FM signaal is afhankelijk van de modulatie-index (β). Voor ons in IARU Regio I werd een modulatie-index van 1 vastgesteld (β = 1).

 

β = Δf ÷ fmod

Δf = β × fmod

β = modulatie-index

Δf = zwaai

fmod = AF frequentie

 

De zwaai voor 3 kHz als hoogst toegestane modulerende frequentie is dan Δf = β × 3 = 3 kHz.

Overigens de modulatie-index voor een lagere frequentie van bij voorbeeld 500 Hz wordt β = 0.5 ÷3 = 6. Men ziet dus dat als we uitgaan van 3 kHz als maximum modulerende frequentie, de lagere frequenties een grotere modulatie-index hebben.

BANDBREEDTE [B]

Het spectrum van een in frequentie gemoduleerd sinusvormig signaal bevat veel frequentiecomponenten. Bij een draaggolffrequentie fcar, modulatiefrequentie fmod en β = 1 bevat het spectrum zijbanden met componenten fcar ,fcar - fmod, fcar + fmod, fcar - 2fmod en fcar + 2fmod. De bandbreedte wordt bepaald door de formule:

 

Bandbreedte [B] = 2 × (β + 1) × fmod

of B = 2 × (Δf + fmod)

 

De bandbreedte voor onze hoogste frequentie 3 kHz wordt dan B = 2 × (1 + 1) × 3 = 12 kHz en dat valt precies binnen een 12.5 kHz raster. Bij het voorbeeld van 500 Hz wordt de bandbreedte B = 2 × (6 + 1) × 0.5 = 7 kHz.

VHF omroep zenders hebben een andere modulatie-index β = 5 en een maximum fmod = 15 kHz, de bandbreedte wordt dan:

B = 2 × (5 + 1) × 15 = 180 kHz!

ZWAAI INSTELLEN

Een correcte zwaai dient dus op maximum 3 kHz afgeregeld te worden bij een frequentie van 3 kHz en de maximum bandbreedte wordt dan 12 kHz, geschikt voor een 12.5 kHz rastzer.