Experimenteren met antennes is leerzaam, ook leuk om te doen en een handzaam formaat verkrijgt men door een hoge frequentie te gebruiken.

In een XENOS winkel zag ik toevallig een RVS lepelhouder met een geschatte lengte van 17 cm, een geschikte afmeting voor een 70 cm antenne. Later bleek het iets langer (178 mm) te zijn, maar goed bruikbaar om met een fietspomp antenne («fig Sperrtopfantenne, sleeve dipole) aan de gang te gaan. Overigens als men twee blikjes van 300 ml of 425 ml aan elkaar soldeert en van de bovenste eerst de bodem verwijdert, heeft men een "sleeve" van 17 cm.

De RVS lepelhouder heeft mijn voorkeur omdat bij plaatsing buitenshuis het beter weerbestendig is en het regenwater door de gaten in de bodem leeg loopt. Het schijnt dat IKEA ook een assortiment RVS lepelhouders heeft.

Aanvankelijk («fig) werd geëxperimenteerd met een gamma match, maar al snel kwam de gedachte op de antenne rechtstreeks te voeden om eens na te gaan hoe de SWR zou uitpakken. Een blauwe te lange installatiedraad werd direct aan het BNC chassisdeel gesoldeerd. Door steeds een halve centimeter af te knippen ging de SWR naar een verrassend lage waarde. In een later stadium werd de draad vervangen door een telescoop antenne van een draagbare radio, zodat het vinden van de juiste lengte een stuk eenvoudiger was. Afhankelijk van de mechanische constructie van lepelblik met antennestaaf of draad, chassisdeel en isolator, kan men een SWR = 1.2 bereiken met een antennelengte van 32.5 - 35 cm. Het is niet onwaarschijnlijk dat het u lukt om zelfs SWR = 1 te verkrijgen.

Omdat ik benieuwd was naar het effect of werking van een collineair systeem werd verder («fig) geëxperimenteerd met een ¼ golf haarpin om twee ½ golf dipolen in fase te voeden. Zo gezegd zo gedaan, maar helaas de SWR werd er niet beter op! Het veranderen van de lengtes van de dipolen hielp ook niet om de oorspronkelijke SWR van de eerste Sperrtopfantenne terug te brengen.

Ook het "oprollen" (fig») van de stub of haarpin bracht geen verbetering en zelfs extra werk. De afmeting was daardoor elektrisch te lang en moest ingekort worden om weer in resonantie te komen.

Het testen met een spoel van blauw installatiedraad als fase draaier was de volgende stap. Door een "cut and try" methode werd de juiste zelfinductie gevonden («fig) om de zaak in het gareel te brengen. Spoel: 7½ windingen om een 10 mm boor. Wat bleek, de lage SWR was weer terug! Dat gaf reden tot nadenken, waarom was de SWR slechter met de haarpin. Uiteindelijk kom ik tot de volgende verklaring die ik vooralsnog niet in andere publicaties gezien heb.

Toch nog iets anders geprobeerd. De redenering was dat de lepelbak als mof (stub of "haarpin") in feite een halve golf gevouwen element is dat weinig of niet straalt. Wanneer mof en straler in fase gevoed worden, zou de straling dan vlakker zijn? De spoel werd ertussen als fasedraaier (fig») aangebracht en inderdaad bleken dichtbij repeaters een zwakker signaal te geven en verre repeaters werden sterker. Dit alles in vergelijking met de links getekende antenne. Het resultaat was eigenlijk heel frappant en vergelijkbaar met de collineair (fig») op de foto!

Men kan met de lepelbak een twee band antenne te maken voor 2 m en 70 cm. Er zijn diverse mogelijkheden om dat te doen, maar bij het testen van een aantal combinaties, vond ik dat de afgebeelde uitvoering («fig) het beste werkte. Op 70 cm is het een Sperrtopfantenne en op 2 m een J-antenne. Voor een lage SWR op beide banden, moet men met de lengte van de linkse 52 cm "poot" (van de J-antenne) experimenteren, want de opgegeven maten zijn nog van het testmodel. Het bleek dat de instelling nogal kritisch was bij een verandering van 5 mm.

Een 2 m/70cm poging met de voorgaande 70 cm collineair antenne deed het wel maar was niet zo goed op 70 cm.