DEEL II

EIND GEVOEDE ANTENNE

Dit (fig») zijn oplossingen voor rijtjeswoningen met een plat dak waarbij een voeding in het midden van de antenne niet kan omdat de zendamateur woont in het tweede huis van rechts. De buren moeten dan wel toestemming verlenen voor het plaatsen ervan boven hun opstal.

Sinds C- amateurs bevoegdheid kregen om ook op de HF banden uit te komen, is een zogenaamde end fed antenne populair geworden.
Het is een halve golf straler die met behulp van een HF trafo (1 : 49) aan het begin (of einde) gevoed wordt.
Om terugwerking en mantelstromen naar de set te onderdrukken of te voorkomen is het beste om maatregelen te nemen die in onderstaande tekening staan.

  
Aanbevolen maatregelen bij een end fed systeem.

MAGNETISCHE BALUN ANTENNE

De laatste tijd zijn er veel zogenaamde magnetische antennes in omloop. Dat type wordt aan het begin gevoed met een 1 ÷ 9 balun. Er wordt verondersteld dat er geen tegencapaciteit of tegengewicht nodig is en dat afscherming van de coaxkabel als zodanig wel voldoende is.

Een antenne kan alleen goed werken als er een andere tegenpool is om een behoorlijke stroomkring te verkrijgen en de voedende coaxkabel voldoet daar over het algemeen niet aan. De kabel doet wel mee aan de straling en er is een zeer grote kans dat er ongewenste instraling plaats vindt op uw of andermans apparatuur. Het aanbrengen van een lange draad als "counter poise" zal het rendement en de ontkoppeling van de antenne aanmerkelijk verbeteren.

Uit ervaring kan gesteld worden dat het moeilijk is om een niet stralende antenne te maken en ik heb zelfs de spiralen van een bed met succes als antenne gebruikt. Daarom heb ik zo mijn twijfels over de effectiviteit van deze antenne en een weerstand in plaats van een balun zal waarschijnlijk net zo goed werken.

Die gedachte kwam bij mij op omdat ongeveer 35 jaar geleden een ingegoten antenne tuner zonder mechanische componenten aangeboden werd voor scheepvaart communicatie. Het ding werkte en dat is niet zo verwonderlijk met een zendvermogen van 400 of 1000 W en schepen die in open water relatief dicht bij elkaar varen. Echter US hams hadden zo hun twijfels ook omdat het "apparaat" niet geopend kon worden. Wat bleek na een onderzoek met röntgen stralen, er zat niet veel meer in dan een grote dummy load.

Bij wijze van proef heb ik daarom mijn antennesysteem (fig») met een 50 Ohm weerstand belast en zonder antenne tuner een aantal verbindingen gemaakt. De SWR was uitstekend (hi!), maar de ontvangen rapporten waren gemiddeld 2 S punten zwakker dan wat ik gewend was. Met 100 W zendvermogen gaf men S7 op onder andere 20 en 80 m. Hier ziet u maar dat het niet meevalt om een slecht stralend antennesysteem te maken.

Daarmee wil ik zeggen dat een magnetische antenne weliswaar straalt, maar een afgestemd systeem volgens de tekening aan te bevelen is.

MAGNETISCHE LOOP

Een andere mogelijkheid is een magnetische loop antenne. Één van mijn eerste antennes (omstreeks 1969) was een achthoekig raam van ongeveer 1 m diameter. Met zuignappen was dat aan een ruit van de bovenste etage van een flatgebouw bevestigd. Met een CW zender van 30 W werd daarmee de hele wereld gewerkt op 10, 15 en 20 m.

Om te experimenteren kunt een aluminium fietswiel (uit een kringloopwinkel «fig) gebruiken. De gaten van de spaken komen goed van pas bij het monteren van het een en ander. De koppeling met de antenne deed ik o. a. met een soort haarpin. Met de aangegeven maten en een 3 – 35 pF vacuüm variabele condensator kon het gebied 23.650 – 30 MHz afgestemd worden. Met een variabele condensator van ongeveer 100 pF wordt het bereik vergroot van 14 tot 30 MHz. Een betere werking verkrijgt men volgens mij door twee loops boven elkaar te plaatsen, zie MEIGHT .

WOONERF OPTIMAAL BENUT

Hier volgt een voorbeeld hoe op mijn erf de ruimte zo goed mogelijk gebruikt werd met diverse inverted V antennes aan een 12 m lange mast. Diagonaal in de achtertuin is ruimte voor ongeveer 14.5 m draad. Voor afspannen en isolator is dan nog 0.5 m over. Voor de andere helft van de dipool is er in de zijtuin maximaal 17.30 m ter beschikking. Er is dan nog plaats voor afspannen en isolator.

Nog beter zou zijn geweest als ook de schoorsteen betrokken zou worden in de plaatsing van een antenne. Mij leek dat te opvallend in een woonwijk en daarom werd het niet gedaan. Trouwens, zo'n zigzag antenne werkt zeer goed als het in het midden gevoed wordt.

Mijn Universele dipool (bovenste antenne) werd verlengd om meer te profiteren van de beperkte ruimte rondom mijn woning. U ziet dat het een dipool is met een elektrische lengte van 2 × 20 = 40 m en een fysieke lengte van 31.80 m. In de praktijk doet zo'n ingekorte antenne niet veel onder voor een draad van 40 m! Tot nu toe was dit op mijn locatie de antenne met het beste resultaat. Ook werd een deltaloop voor 40 m getest, maar door de geringe hoogte was dat niet beter dan de dipool, vandaar dat de laatste gebruikt werd.

Een zelfgemaakte W3DZZ kwam later op dezelfde plaats. Vanwege de beperkte ruimte werd een gedeelte van de antenne ook met een opgerolde stub verlengd. In ons land gaf men op 80 m deze aangepaste W3DZZ lagere sterkte rapporten dan met de eerst antenne. Dat komt kennelijk omdat het verlengen met spoelen meer verliezen geeft dan met stubs. Dat laatste noemt men "linear loading". 

De volgende en huidige antenne is een omgekeerde V van 2 × 17.30 m waarbij de helft van de dipool in de achtertuin gedeeltelijk met een 300 Ω lintlijn "verlengd" werd. De twee benen hebben in het schuine vlak een hoek van ongeveer 90°. Voor deze antenne werd gekozen omdat er op 80 m qua signaal weinig verschil was met voorgaande typen en er geen (zware) stubs of traps nodig waren. De antenne werkt goed, kon strakker gespannen worden, hangt niet door en heeft het minst zichtbare profiel.

Dit is een ander voorbeeld hoe men in een beperkte ruimte toch een behoorlijk werkende 10 - 80 m antenne kwijt kan en waarbij de impedantie aan het begin van de openlijn voor vele tuners geen probleem is. Ook hierbij is de antennehelft + lengte openlijn = 26.5 - 27.5 m. Heeft u meer of minder plaats breng dan de dipool op lengte met een ander teruggevouwen deel in de vorm van een stuk ("slotted") lintlijn.

"VERLENGINGS" FACTOR

Normaal gesproken rekent men met een verkortingsfactor, dat wil zeggen een lintlijn die korter is dan de berekende of gewenste lengte. Hier deed zich voor mij een nog onbekend fenomeen voor, want de lengte van de lintlijn moest langer zijn dan je van zijn fysieke lengte zou verwachten: in plaats van een verkortingsfactor moest met een "verlengingsfactor" gerekend worden.

Als voedingslijn in combinatie met een stevige lineair is deze lintlijn niet altijd geschikt, zie verder in dit artikel.

BEVESTIGING AAN ISOLATOR

De bevestiging van antennedraad aan isolator of balun kan op verschillende manieren, met bij voorbeeld klemmen (fig»), maar niet alle bevestigingen zijn weerbestendig.

Een methode die hier toegepast wordt en al meer dan 30 jaar zijn nut bewezen heeft, is het vastmaken met binddraad. Daarmee wordt het geïsoleerd draad niet beschadig. Door de flexibiliteit van de isolatie blijft de bevestiging behouden. Tot noch toe hebben deze verbindingen alle stormen doorstaan. Het binddraad is een met was geïmpregneerde (glasvezel?) draad dat vroeger onder andere bij de voormalige PTT in gebruik was. De toegepaste knoop of lus heb ik destijds afgekeken van een sportvisser die daarmee zijn haakje aan de lijn vastmaakte. De knoop zal vast wel bij de marine of scouting een naam hebben.

(1) Maak een lus van binddraad (fig1) met beide uiteinden naar links. Windt één einde stevig om de antennedraad en steek dat dan door de lus.

(2) Trek daarna aan het linkse uiteinde (fig2) zodat de lus naar binnen getrokken wordt. Knip het uiteinde rechts af.

(3) Het resultaat met (PTT) binddraad ziet u in figuur 3.

Een andere manier van bevestigen is met een knoop (fig») volgens de foto's. Bij deze methode gaat de steek niet los, maar is eventueel nog verstelbaar.

TREKVEER

Voor het opspannen van antenne of tuidraden gebruik ik RVS trekveren die bedrijven voor agrarische producten aanbieden en bestemd zijn voor schrikdraad installaties of weide afrasteringen. Iets dergelijks wordt ook bij de jachtbouw gebruikt meldt men mij.

Door de veer zijn aan weerszijden twee ogen met aan het uiteinde een haak gevoerd. Als er trekkracht uitgeoefend wordt dan zorgen de haken voor het indrukken van de veer.

Tot voor kort kon men deze trekveer («fig) in het zuiden van het land bij de "Boerenbond" kopen, maar onlangs zag ik in de lokale dependance dat het product niet meer tot het assortiment behoorde.

Zij zijn "on line" te bestellen bij www.stefal.net .

Er verschijnen twee types "trekveer". Het kleinste model lijkt veel op de veren die mij in gebruik zijn. Dat bedrijf verkoopt meer spullen die voor ons interessant zijn.

Er is (fig») ook nog een andere uitvoering in omloop.

Een kleiner en misschien gemakkelijker te verkrijgen (RVS?) model wordt als "demper" voor een hondenriem bij onder andere dierenwinkels en Van Cranenbroek aangeboden.

SPREIDERS & OPENLIJN

AMEVO heeft deze site gelezen en de meest recente informatie verstrekt. Het model is hetzelfde gebleven maar de samenstelling is verbeterd; het is duurzamer en UV bestendiger geworden. Het product heet bij hen "Rozenclip", is 10 cm lang en geschikt voor 2 mm draaddikte. De opdruk is veranderd in www.amevo.nl en er staat ook een "2" op als aanduiding voor de genoemde 2 mm draaddikte.

AMEVO is een groothandel en levert alleen aan andere bedrijven. De clips worden verkocht per doos van 500 stuks.  

 Rozenclip, hiermee is de afstand tussen de draden 8.5 cm. Links het oude en rechts het nieuwe model.

Het nieuwe product is qua uiterlijk gelijk aan zijn voorganger. Met de laatste heb ik goede ervaring en ik verwacht dan ook dat hun verbeterde rozenclip voor ons doel nog geschikter is geworden.

ON7UI schreef: in ons plaatselijke tuincenter kan ik ze vinden, verpakt per 15 stuks en verdeeld door Ubbinck, een Nederlandse toeleveraar van tuinmateriaal. Prijs per verpakking van 15 was 1.95 euro.

De website van Ubbinck vond ik helaas niet al te duidelijk over een beperkte levering aan particulieren. 

Als men niet afhankelijk wil zijn van de afmeting van rozenclip of draaddikte, kan een spreider gemaakt worden met een hol kunststof pijpje en een kabelbinder. De laatste stevig aantrekken, dan blijft de zelfgemaakte kippenladder goed in vorm.

AFSTANDHOUDER

Wireman verkoopt steunen (fig») om open lijnen van de antennemast vrij te houden. De afbeeldingen brachten PAØEA op het idee zelf zoiets te maken. De constructie volgens de tekst en foto's zal wel duidelijk zijn.

De lijmverbinding is heel sterk en kan tegen een stootje.

In het pijpje vlak boven de bevestigingsstrook een 5 mm gat door en door boren. Hierdoor de tyrap steken en de afhouder om de mast of pijp vast zetten. Ook aan het uiteinde een gat, hier wordt ook met een tyrap de voedingslijn mee vast gezet.

Voor bevestiging tegen een muur twee gaten in het bevestigingsstrookje boren.

Het centreren van het 16 mm gat is belangrijk. Het gat wordt anders groter dan 16 mm

Het stuk installatiebuis moet nu strak in het strookje passen.

LINTLIJN

LINTLIJN KWALITEIT

Bij de WIREMAN CQ551 (met opdruk CERTIFIED QUALITY) #!#,  gaat door scheuren en barsten het verkoperde staaldraad roesten en breekt tenslotte af. 

Omdat in een veel later stadium een betere kwaliteit 450 Ohm lintlijn op de markt kwam, werd de eigen gemaakte openlijn daarmee vervangen. Dat was om minder op te vallen en het zwabberen in de wind aanmerkelijk te verminderen. De afgebeelde WIREMAN CQ551 van Amerikaanse herkomst kan ik niet aanbevelen. He spul is zeer stijf door het type kunststof en het heeft verkoperd staaldraad als massieve geleider. De te dunne  koperlaag geeft onvoldoende bescherming, want als er na enige tijd in het kunststof barsten komen, gaat het staaldraad  roesten. De roest vergroot de barst en het proces gaat zich langzamerhand uitbreiden, zodat de staaldraad breekt.

De FK-D0 553 lintlijn is veel soepeler en de geleiders zijn uitgevoerd met 19 dunne en getwiste verkoperde staaldraden. Samen is de diameter groter dan dat van de stalen WIREMAN! 

TE LANGE LINTLIJN

Wanneer lintlijn te lang is voor een beschikbare ruimte, kunt u een gedeelte of alles als een spoel op een pijp («fig) van 8 - 10 cm doorsnede winden of net als een film oprollen. Zo verkrijgt men als bonus een "common mode current choke". Dat heeft PA3DEB (fig») ook met succes gedaan, zie meer foto's op zijn homepagina:

http://www.ksites.nl/pa3deb/

Het oprollen heb ik aan meer mensen aanbevolen en iemand schreef: –Dank voor de tip. Ik moet zeggen dat het uitstekend werkt A: geen draden rommel meer door de zolder en B: ik kon nu mijn MFJ op zowel 20, 40 als op 80 meter bijna 1:1 krijgen ja je leest het goed.–

VERVANGER VOOR LINTLIJN

De ouderwetse 300 Ω lintlijn is bijna nergens meer te koop maar gelukkig heeft PA1IZR een firma in Amsterdam gevonden en een rol van 30 m laten opsturen. De handelaar houdt een voorraad aan en vraagt er ongeveer € 0,60 per meter voor, zie: http://www.rotor.ws/zoekart.php?zoekart=650550

LINTLIJN BINNENSHUIS?

Op de vlooienmarkt in Rosmalen werd zwarte 300 Ω lintlijn met een breedte van 10.5 mm gekocht. Het was bedoeld als vervanger voor mijn openlijn gemaakt met rozenclips. Het is minder opvallend en ziet er "strakker" uit. Wie dat in Nederland kan leveren weet ik niet, maar in Rosmalen bood een Duitse en Engelse standhouder het aan voor ongeveer 1 € per meter.

Als de lintlijn door een standaard PVC installatiebuis voor elektra wordt gevoerd, lijkt dit zeer geschikt voor bewoners van appartementen om een symmetrische antenne te kunnen voeden. De installatiebuis zorgt voor voldoende isolatie langs metalen of andere geleiders.

Tot ongeveer 400 W is deze lijn te gebruiken, met meer vermogen kan het mis gaan. Het een en ander is afhankelijk van antennelengte en voedingslijn. Een van de redenen dat hier lineairs gebouwd worden is het testen met groot vermogen van antennemateriaal, baluns en antenne tuners. Zo heeft men meer zicht op de geschiktheid van dat spul, want met ongeveer 100 W merkt men daar over het algemeen niets van. Immers een verlies van 10 W op 100 W is niet op te merken maar 100 W of meer bij 1 kW gaat echt wel meetellen. Zo ook met deze lintlijn. Met een W3DZZ antenne en antenne tuner was het mogelijk om met groot vermogen te werken van 10 tot 80 m, maar op de 160 m band ging het mis. Daar had ik al een vermoeden van, want de spanning op de lijn was ook al met 400 W erg hoog, vandaar de test. Kortom na een proef van ongeveer een minuut of twee met een draaggolf van 1000 W begon de SWR op te lopen. Omdat het buiten behoorlijk regende kon het zijn dat het water de SWR beïnvloedde en werd de PA even uitgeschakeld en kort daarna weer aangezet. Op een gegeven ogenblik was de SWR onacceptabel hoog. Het was midden in de nacht en daarom werd een zaklantaarn meegenomen om door het dakraam te bekijken of de lijn misschien onderbroken was.

Welnu het licht was niet nodig want de lintlijn brandde echt als een fakkel op ongeveer 1 m onder het voedingspunt! Ik was blij dat het niet overdag gebeurde met nieuwsgierige buren als toeschouwers. Gelukkig werd het vuur vrij snel gedoofd door de slagregen. Met droog weer was zeker meer van de lijn in rook opgegaan. Overdag werd de schade (fig») opgenomen en het bleek inderdaad dat één van dunne koperdraden zelfs door de hitte gesmolten was. Zie het bolletje aan het draadeinde.

Het Duitse bedrijf DXwire http://www.dx-wire.de/kabeldraehtelitzen/300-ohm-bandleitung/300-ohm-bandleitung.html levert (fig») een goede kwaliteit 300 Ohm "Bandleitung" zonder gaten aan.  PE5T schreef op een forum: "Dit is heel goed spul, oersterk, redelijk buigzaam en het vertoont bij mij ook na bijna 10 jaar geen spoor van veroudering. Ik heb 300 meter in gebruik in twee 2draads beverages. Er zijn verschillende bomen overheen gevallen en de enige schade ontstond door een kettingzaag...Enige nadeel: de demping wordt hoger bij ijzel of als het spul nat is".

Binnenshuis gebruik ik zelf een "openlijn" dat gemaakt is door van twee coaxkabels de afscherming te verwijderen en met kabelbinders te fixeren. De verliezen die zouden ontstaan ten gevolge van de impedantie sprong bij de overgang van de "echte" openlijn naar dit alternatief, zijn te verwaarlozen.

Mijn binnenshuis "lintlijn" van gestripte RG58 coaxkabel. Bij het kroonsteentje is een soort trekontlasting aangebracht.

Mijn (fig») vorige binnenshuis "lintlijn": twee gestripte RG58 coaxkabels, een kunststof kroonsteentje en een soort trekontlasting. Zelfs met ongeveer 1 kW geen overslag tussen de draden of kroonsteen. Het dient als verbinding tussen de doorvoer in de muur en een symmetrische antenne tuner.

Men kan ook twee elektrische kunststof installatiebuizen naast elkaar leggen en in elke buis een installatiedraad aanbrengen.

Een 450 Ohm lintlijn is een beetje te stug als het regelmatig in de shack gebruikt wordt bij het verbinden van apparaten. Daarom werd zelf een flexibeler versie gemaakt met soepel draad, holle 2 cm lange pijpjes en kabelbinders. De pijpjes werden om de 10 cm aangebracht.

Later de vorige binnenshuis "lintlijn" vervangen door een flexibeler DIY "ladder line" van soepel draad en kabelbinders als vervanger voor het stugge 450 Ohm type.

TWINCOM

Een betrekkelijk nieuw product is TWINCOM, tweeaderig kabel van Titanex www.titanex.de Dat lijkt mij goed geschikt als alternatieve vervanger voor lintlijn of zelfgemaakte openlijn. De breedte van de twee geïsoleerde draden naast elkaar is ongeveer 2 cm. Uiterlijk lijkt het op twee aan elkaar gelijmde coaxkabels alleen is dan de afscherming weggelaten. De voedingslijn is even stug of soepel als een coaxkabel. Na bestudering ben ik van mening dat de isolatie zo goed is dat, als het niet anders kan, Twincom op de grond of op het dak gelegd kan worden.

Met een open dipool en symmetrische antennetuner is een 250 Ω impedantie van de voedingslijn geen probleem. De verliezen zullen wat groter zijn dan dat van een eigen gemaakte kippenladder maar het voordeel van een flexibele minder opvallende voedingslijn is ook niet weg te cijferen. De huidige prijs per meter is € 2,65. Inclusief verzendkosten voor bezorging in Nederland betaalt men ongeveer € 55 voor 15 m.

Volgens de fabrikant kan de kabel (fig») net zo aangelegd worden als coaxkabel. Dat is voor zendamateurs in een flat of appartement een mogelijkheid om hun antenne met een symmetrische lijn te voeden. Een stuk van deze "lintlijn" is door mij voor de foto ontdaan van isolatie en u kunt zien dat het lijkt op coaxkabel zonder afscherming. Op aandringen van een collega zendamateur schijnt de firma RYS een beperkte voorraad in Duitsland besteld te hebben.

PA3HBT heeft mij op deze TWINCOM attent gemaakt. Hij is er tevreden over en had tijdelijk een gedeelte op zijn platte dak liggen. Toen de voedingslijn vrij opgehangen werd, veranderde er eigenlijk niets aan de afstemming van zijn ATU. Een bewijs dat de isolatie zeer goed is.

de diverse baluns staat verder op Maken en toepassen van coax baluns en Baluns 1 : 4 en 1 : 1.

ANTENNE MATERIAAL

TUIDRAAD

Als isolator voor antennes en het monteren van onderdelen bij bouwprojecten zijn goedkope kaas of snijplankjes zeer geschikt. Het materiaal is meestal 8 mm dik en stevig genoeg voor onze doeleinden. Een driehoekige isolator om antenne en voedingslijn te koppelen is van zo'n snijplank gemaakt.

Als deze isolator met een polpropyleen draad opgehangen wordt dan is die combinatie geschikt voor ten minste 1 kW zendvermogen.

PA1ZP heeft nog aanvullende informatie.

Het witte 4 mm koord van de Boerenbond (BB) of Hema is ook voor € 1.39/20 m te koop bij Action. Bij de BB vraagt men 3 keer zoveel. Het is volledig identiek, dezelfde verpakking, hetzelfde merk en ook dezelfde wikkel erom heen. Ook de snijplankjes zijn bij de Action voor een fractie van de prijs te koop.

 Verder maakt hij veel gebruik van Hydraulica leidingklemmen als isolator van antennes. Ze zijn gemakkelijk, goedkoop en een van de merken is (fig») Stauff http://www.stauff.com/. De klemmen zijn er in ontzettend veel maten. Zij worden geleverd door de groothandel in hydraulica materiaal. Hij koopt het spul bij PEHAVO in Oss. Er zijn ongeveer 15 maten in voorraad zoals 30, 42, 48.3 en 50 mm. Het kost niet veel inclusief alle standaard bouten en plaatjes met schroefdraad. Een stukje Alu plaat met een uitlaatklem wordt een prachtige antenne isolator met mastklem. Hij maakt veel gebruik van het aangeboden materiaal. GB Towers gebruikt ze ook als isolator voor zijn antennes. Tot zover zijn bevindingen.

TAPE

Vrijwel over alle (»fig) soldeerogen breng ik zelf vulkaniserende tape aan om oxidatie te voorkomen en een waterdichte afsluiting te verkrijgen voor de geïsoleerde draden. Boutjes en moertjes zijn van RVS. 

VETBAND

Vetband is ook bekend als "Densoband".

PA3ECZ gebruikt vetband omdat het een uitstekende bescherming geeft tegen vocht of water. Vetband is verkrijgbaar op rollen van 20, 50 en 100 mm breed en het is linnen dat geïmpregneerd is met een schone vetsoort. Vroeger werd dat gebruikt bij het lassen van ondergrondse telefoonkabels.

Wanneer dat na b.v. 25 jaar uitgegraven werd, zag zo'n las er nog als nieuw uit. Bij zijn antenne aansluitingen boven in de mast omwikkelt hij ook de aansluiting van de kabel naar de antenne en dat blijft ook als nieuw. Schaf het één keer aan en men krijgt er geen spijt van, een wondermiddel volgens hem. Hij schrijft nog: "Als ik vetband wil gebruiken om bijvoorbeeld een plug of iets dergelijks boven bij de antennes af te dichten, dan knip ik dat met een gewone huishoudschaar af en trek het strak om het in te tapen object. Daarna bevochtig ik mijn wijsvinger in een kopje met zeepwater en strijk de band glad. Als je dat b.v. na 10 jaar loshaalt, is het alsof je een verbandje verwijdert. Met een vochtig doekje is het oppervlak gemakkelijk weer schoon te maken."

Om ermee te experimenteren ben ik door hem in het bezit gekomen van een forse rol vetband. Gezien het formaat heb ik er de komende 40 jaar voldoende van, hi! Op het etiket staat dat een maximum toegestane temperatuur +40°C is. Metaal kan in ons land bij volle zon wel hoger in temperatuur stijgen, maar kennelijk heeft PA3ECZ daar nog geen nadeel van ondervonden.

BESCHERMING TEGEN WEERSINVLOEDEN

BUMPERSPRAY

Als bescherming tegen zonlicht gebruik ik zogenaamde bumperspray (zwart) voor alle (zelfgemaakte) kunststof (o.a. PVC) antennematerialen. Dat wordt hier al jaren gedaan en in de praktijk is dat een goed middel gebleken.

St MARC

Voor het ontvetten wordt hier een product toegepast dat St Marc heet. In Brabant was dat in de vorm van poeder bij speciaalzaken voor lakken en verven te koop maar tegenwoordig heeft PRAXIS het in ook in vloeibare vorm.

Een huisvriend had dat product al eens aanbevolen. Als er onderhoud gepleegd moet worden, schuurt hij niet meer, maar ontvet alles  met St Marc en brengt dan de nieuwe verflaag aan. Dat heb ik daarna ook gedaan en ik moet zeggen dat het werkt! Tegenwoordig ontvet ik er ook het aanrecht, kookplaat, tegelvloer en radiospullen mee. Het verwijdert ook de nicotine op knoppen en apparatuur!

POLYMAX

Polymax van BISON is een flexibele kit dat zeer weer en zoutwater bestendig is, goed lijmt en tegen HF kan. Een zeevarende vriend en zendamateur past het al jaren voor van alles toe, onder andere voor het vullen van kieren tussen de planken op het dek van zijn zijlschip.

Inmiddels gebruik ik het ook veelvuldig in en om het huis, maar ook voor het waterdicht maken van delen in antennesystemen. Een aanrader!

ONDERHOUD FRITZEL TRAPS EN GELIJKSOORTIGE TYPES

Elke keer dat er een reden is om de antenne omlaag te halen wordt er een inspectie en onderhoudsbeurt gegeven. 

 Lees meer over FRITZEL traps en baluns.

OVERZICHT WIKKELEN VAN BALUNS

Dit overzicht is bedoeld als geheugensteun voor het geval u van plan bent om zelf een balun te maken. U kent dat wel: "Hoe zat het ook al weer met de aansluitingen en waar stond het"?

Het aantal benodigde wikkelingen hangt af van toepassing en te gebruiken kernmateriaal. Meer informatie over de diverse baluns staat verder op Maken en toepassen van coax baluns en Baluns 1 : 4 en 1 : 1.