ATU 2m (PI FILTER) OF AANPASSING VOOR 50 Ω » 75 Ω

 01-feb-2014 Foto van een ATU met luchttrimmers toegevoegd.

 

Matching 50 Ω PL259 ÷ BNC or 75 Ω ÷ 50 Ω.

AANPASSEN PL259 & SO259

Test ATU.

 

UHF coaxiale banaanstekkers PL259 (plug) en SO259 (jack) chassisdelen met hun onduidelijke karakteristieke impedantie (50 - 75 Ohm), zijn niet zo geschikt voor VHF en UHF als bij voorbeeld BNC en N connectors. Toch worden zij door velen gebruikt omdat fabrikanten hun ham apparatuur ermee uitrusten en er ook aanbod is van coaxkabel met voorgemonteerde PL259 pluggen.

Door mij wordt veel met BNC gewerkt en dan heeft men verloop pluggen nodig.

Om dergelijke hulpmiddelen te vermijden en aanpassingen te verbeteren monteer ik een pi-filter (fig») tussen de twee te koppelen elementen. Het voordeel is een afgestemde kring die de nadelige elektrische eigenschappen van genoemde pluggen compenseert. Bovendien kan men door afregelen de SWR in het systeem verbeteren. Hiernaast ziet u een goed werkend testmodel. Met beide vaste condensatoren van 22 pF hoeft men meestal niet meer te doen dan het spoeltje uit te rekken of in te drukken om een SWR = 1 te bereiken.

 

PI FILTER ATU

 

 

De schakeling kan ook dienen om een 50 Ohm coaxkabel aan te passen op 75 Ohm of omgekeerd. Het laatste type kabel heeft minder verliezen en dat wordt vaak vergeten. Als voorbeeld hoe dat te maken is, worden er twee spoeltjes getoond. Het kleine model is van 1 mm draad, heeft 4 windingen en is op een 5 mm boortje gewikkeld. Het grotere model is van 2 mm draad, heeft 2 windingen en is op een 10 mm boor gewikkeld. Voor een groter vermogen kunt u beter twee («fig) variabele luchtcondensatoren monteren. Bij de spoel in de rechter foto moest bij een overgang naar 75 Ohm de spatie iets vergroot worden.

Dit type (lucht) trimmer is links («fig) toegepast.

Rechts zijn kleine (lucht) trimmers met as gebruikt.

 

 

Met (fig») twee trimmers of kleine afstemcondensatoren wordt sneller een aanpassing gevonden en heeft u een groter afstembereik. Beide kunnen later na opmeting vervangen worden door vaste typen. Een nog flexibeler systeem verkrijgt u met een meervoudig afstembaar pi filter. Dat wordt dan een spoel met een grotere spatie, meer windingen en een schakelaar om de juiste tap te kiezen.

 

ATU 2m/70cm

 

 

Een SWR = 1 heeft mijn voorkeur omdat er dan zo weinig mogelijk gedissipeerd wordt en de eindversterker met de juiste impedantie belast is. Bij een binnenshuis en buitenshuis dual band antenne was de SWR aan de bandgrenzen naar mijn smaak te hoog. Daarom werd de getoonde tweeband aanpasser gemaakt.

De afmeting van de spoelen is sterk afhankelijk van uw bouwwijze en bedrading. Experimenteren is dus geboden. In mijn constructie werden voor 2 m twee geïsoleerde draden in elkaar gedraaid en een spoel gemaakt met een 5 mm boor als vorm. In bedrijf werd de spoel ingedrukt of uitgetrokken om het bereik in de 2m band te krijgen.

Voor 70 cm diende een 7 cm dikke (blauwe) draad van als "stripline". Verrassend genoeg was met deze 70 cm tuner ook de 2 m band "plat" te krijgen.

 

GEVOUWEN DIPOOL

 

 

Een gevouwen («fig) dipool voor 2 m kan via een ½ Golf coaxkabel met het pi-filter aangepast worden aan een 50 Ohm systeem.

 

 

 

 ANDERE AANPASSING

Hier ziet u (fig») mijn huidige systeem met 50 en 75 Ohm coaxkabel. Tussen de antenne en de 75 Ohm kabel zit een 52÷75 Ohm/70-160 MHz pass-band en tevens 200-400 MHz stop-band filter uit de dump. Dat werd veranderd in een 50÷75 Ohm/145 MHz filter. Het een en ander is uitgevoerd met hoogwaardige 75 Ohm kabel omdat de afstand van de shack tot de antenne nogal groot is.